„PARASOL” WOT NAD LOKALNĄ SPOŁECZNOŚCIĄ MAZOWSZA
26 czerwca br. w Warszawie odbyło się, spotkanie ekspertów z zakresu zarządzania kryzysowego z żołnierzami Wojsk Obrony Terytorialnej. Było to pierwsze tego typu spotkanie na Mazowszu. Uczestnikom zaprezentowano moduły zadaniowe 5 i 6 Brygady OT na wypadek wystąpienia katastrof czy klęsk żywiołowych oraz zapoznano ich z możliwościami jakimi w tym zakresie dysponuje WOT na terenie Mazowsza.
Celem projektu „Parasol” jest przygotowanie samorządów, służb i podległych im instytucji do współpracy z Wojskami Obrony Terytorialnej i skutecznego wykorzystania ich potencjału w procesie zarządzania kryzysowego. Poszerzenie wiedzy i świadomości władz samorządowych i służb ratowniczych w zakresie możliwości wsparcia wojskowego w przypadku zagrożeń niemilitarnych. Istotnym aspektem projektu jest wypracowanie metod współpracy tak, aby optymalnie skrócić czas użycia żołnierzy WOT i usprawnić niesienie pomocy lokalnej społeczności.
W ramach projektu organizowane będą warsztaty, szkolenia i spotkania, które są najlepszą formą budowania wzajemnego zaufania, wymiany doświadczeń oraz identyfikacji wzajemnych potrzeb. Projekt ma charakter cykliczny i stopniowo będzie realizowany w całym województwie mazowieckim.
Warsztaty tego typu jak wczorajszy „Parasol”mają na celu przygotować samorządy oraz służby i instytucje im podległe do współpracy z Wojskami Obrony Terytorialnej. Wynikiem tych spotkań ma być skuteczne wykorzystanie potencjału wojska w procesie zarządzania kryzysowego.
Podczas warsztatów po raz pierwszy przedstawicielom samorządu terytorialnego woj. mazowieckiego zaprezentowany został zespół oceny wsparcia oraz kompanijny moduł zadaniowy, który od 1 stycznia br. wystawia w gotowości każda z mazowieckich Brygad OT. Mają one wspierać społeczności lokalne na terenie Mazowsza. Do końca 2019 roku zdolności takie osiągnie każdy z batalionów tych brygad.
– w 5 Brygadzie moduł zadaniowy funkcjonuje od 1 stycznia tego roku. Jest to kompania lekkiej piechoty z wyposażeniem specjalistycznym obejmującym m. in. samochody wysokiej mobilności, agregaty prądotwórcze, pojazdy czterokołowe typu „quad”, motocykle, maszt oświetleniowy, sprzęt inżynieryjny i środki łączności, cysterna wodna i wiele innych.
Jesteśmy gotowi do użycia sił i środków żeby wesprzeć samorządy w działaniach podczas sytuacji kryzysowej- mówił podczas spotkania ppłk. Karol Szczepaniak, reprezentujący Dowódcę 5 MBOT.
Podczas warsztatów została zaprezentowana przykładowa kombinacja sprzętu modułu zadaniowego. Należy nadmienić, że jego skład może być dostosowywany do konkretnej sytuacji i potrzeb.
W jednodniowych warsztatach wzięło udział blisko 50 przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego na co dzień odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe na terenie woj. mazowieckiego. Kolejne warsztaty zorganizowane zostaną jeszcze w tym roku, w rejonach odpowiedzialności pozostałych batalionów mazowieckich brygady, które do końca roku mają osiągnąć gotowość do podjęcia działań (ukompletowanie w sprzęt).
Obecny na spotkaniu dyrektor wydziału bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie Pan Paweł Błasiak powiedział: „Widzę, że nasze współdziałania są potrzebne i dobrze, że są Wojska Obrony Terytorialnej. Widzimy dużą nadzieję w możliwości wykorzystania żołnierzy WOT…”
Elementy systemu zarządzania kryzysowego WOT stanowią integralną część sytemu zarządzania kryzysowego resortu obrony narodowej. Zgodnie z decyzją ministra obrony narodowej siły i środki Wojsk Obrony Terytorialnej z 5 i 6 MBOT zostały włączone do systemu zarządzania kryzysowego. Procedura ich uruchomienia jest taka sama jak w przypadku innych rodzajów sił zbrojnych i będzie realizowana zgodnie z zapisami ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, a wydzielone siły zostaną przekazane w podporządkowanie Dowództwa Operacyjnego RSZ.
Stawiennictwo żołnierzy WOT może być realizowane w trybie natychmiastowym (w przypadku wystąpienia katastrof, awarii, wypadków o dużej skali) lub z uprzedzeniem o stawiennictwie w przypadku otrzymania informacji (prognoz) o możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowych (silne opady, śnieżyce, itp.).
Zespoły Oceny Wsparcia
W ramach podniesienia efektywności zarządzania kryzysowego, w tym wykorzystania sił i środków wojska we wsparciu lokalnych społeczności w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych czy katastrof, w dowództwie WOT powstała koncepcja utworzenia Zespołów Oceny Wsparcia. Dzięki terytorialnemu charakterowi formacji zespoły te często będą mogły być jednymi z pierwszych na miejscu zdarzenia. Ich zadaniem będzie rozpoznanie rejonu i dokonanie oceny sytuacji, nawiązanie współpracy z administracją ywilną i wojskową oraz oszacowanie potrzeb użycia sił i środków z zasobów wojska. Wszystko po to, by w przypadku, gdy wojsko okaże się niezbędne skrócić czas jego przybycia, a także przygotować warunki do jak najszybszego jego wejścia do akcji.
Zespoły Wsparcia Odbudowy
Zespoły wsparcia odbudowy wypełniają niszę, która dziś powstaje po tym, jak siły i środki użyte w sytuacji kryzysowej, kończą swoje działanie. Już po minięciu bezpośredniego zagrożenia zespół WOT-u będzie przywracał normalne funkcjonowanie na terenach objętym skutkami kryzysu. Zespoły te będą złożone z żołnierzy WOT (w tym OT) oraz pracowników resortu ON – głównie inżynierów architektury, budownictwa i logistyki, ukierunkowanych na doradztwo i ocenę możliwości wsparcia usuwania skutków klęsk żywiołowych po zakończeniu pracy zgrupowań zadaniowych w perspektywie długofalowej.
Zadaniem tych zespołów jest przygotowanie i utrzymanie wydzielonych sił do niezwłocznego i powszechnego wsparcia społeczności lokalnych przy wystąpieniu klęsk żywiołowych, katastrof oraz przeciwdziałanie i minimalizacja i usuwanie skutków, a także przywracanie stanu sprzed ich wystąpienia.
Tworzenie WOT odbywa się zgodnie z zatwierdzoną w 2016 r. koncepcją. Założone tempo budowy formacji zapewnia utrzymanie właściwego balansu pomiędzy jakością, a ilością jak również uwzględnia wnioski po pierwszym roku funkcjonowania, m.in. aspektów demograficznych.
Wojska Obrony Terytorialnej to piąty, obok Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych, rodzaj Sił Zbrojnych RP. Misją WOT jest obrona i wspieranie społeczności lokalnych. Żołnierze WOT są silnie związani z ludnością i rejonem działań, w którym będą zabezpieczać obywateli i infrastrukturę.
W czasie wojny będą wspierać wojska operacyjne w strefie bezpośrednich działań bojowych, a poza nią stanowić siłę wiodącą. W czasie pokoju głównym zadaniem WOT będzie przeciwdziałanie skutkom sytuacji kryzysowych i klęsk żywiołowych. Nowy rodzaj Sił Zbrojnych będzie współdziałać, wspierać i uzupełniać działania innych służb ratowniczych.
Aneta Szczepaniak
5. Mazowiecka Brygada Obrony Terytorialnej