Wraz z rozwojem Wojsk Obrony Terytorialnej, Terytorialsi stają coraz liczniejszą grupą pracowników. Niesie to za sobą wiele korzyści dla ich obecnych i przyszłych pracodawców, bowiem są to pracownicy odpowiedzialni i oddani zarówno swojej pracy jak i Ojczyźnie. Przynależność do WOT nie jest jednak inwestycją tylko w rozwój osobisty żołnierzy, formacja umożliwia realizacje kursów i szkoleń, które dają uprawnienia przydatne w pracy zawodowej.
Wojska Obrony Terytorialnej, w związku z ciągłym rozwojem, posiadają w swoich szeregach coraz większą liczbę żołnierzy, obecnie 18 tysięcy, w tym 15 tys. ochotników.Większość z nich pozostaje aktywna zawodowo (około 70%, kolejne 15 % stanowią studenci). Jest to zupełnie naturalne bowiem, proces szkolenia został zaprogramowany, w taki sposób, by umożliwić pracownikowi pełniącemu terytorialną służbę wojskową pogodzenie życia zawodowego, prywatnego i służby na rzecz lokalnych społeczności. Z racji, ze stanowcza większość Terytorialsów znajduje się w wieku produkcyjnym, zaczynają oni stanowić coraz większą grupę aktywnych pracowników.
Wśród pracodawców, służba ich pracowników w WOT rodzi jednak pewne pytania, które często wynikają z braku pełnej wiedzy o Formacji. Liczba żołnierzy OT z roku na rok będzie wzrastać, z tej racji bardzo ważne jest zaznajomienie pracodawców z prawami i obowiązkami wynikającymi z zatrudniania Terytorialsów.
Podstawowe zadania Wojsk Obrony Terytorialnej
Wojska Obrony Terytorialnej to piąty rodzaj Sił Zbrojnych RP. Filarem Formacji są przede wszystkim żołnierze-ochotnicy,pełniący służbę w miejscu swojego zamieszkania. Lokalny charakter sprawia, że żołnierze określani są mianem Terytorialsów. Dbają oni o swoje terytorium, o bezpieczeństwo swych rodzin, bliskich, ale również lokalnej społeczności, w tym często zakładów pracy, w których są zatrudnieni. Do podstawowych zdań WOT należy przede wszystkim utrzymanie powszechnej gotowości do obrony Rzeczypospolitej. Szczególny nacisk w działaniu jest jednak kładziony na realizację zadań z zakresu zarządzania kryzysowego. Terytorialsi mają być „Zawsze Gotowi, Zawsze Blisko”. W przypadku zdarzenia o charakterze kryzysowym mają aktywnie pomagać ludności wykorzystując doskonałe rozpoznanie terenu jakie nabywają podczas szkolenia.
Proces szkolenia żołnierzy pełniących Terytorialną Służbę Wojskową
Aby Terytorialsi mogli wywiązywać się ze stawianych przed nimi zdań muszą być dobrze wyszkoleni. W tym celu został stworzony nowatorski program szkolenia zakładający możliwość połączenia pracy zawodowej ze służbą dla Ojczyzny. Żołnierze szkolą się przez okres 3 lat, aż do osiągnięcia pełnej gotowości bojowej. W tym czasie realizują szkolenie indywidualne, specjalistyczne i zgrywające, podczas którego nabywają indywidualne umiejętności, następnie je rozwijają i doskonalą w sekcjach zwanych „wspaniałą dwunastką”. Szkolenia nie kolidują jednak z pracą Terytorialsów. Odbywają się one zazwyczaj raz w miesiącu, w sobotę i niedzielę. Dodatkowo raz w roku realizowane jest szkolenie 14-dniowe, podczas którego następuje podsumowanie wiedzy i sprawdzenie umiejętności Terytorialsa. Pracodawca ma możliwość zapoznania się z wykazem dni szkoleniowych swojego pracownika, zaplanowanym na cały nadchodzący rok kalendarzowy. Z wyprzedzeniem wie on więc, w jakich terminach jego pracownik pelni służbę na rzecz Ojczyzny.Dodatkowo w przypadku zmiany terminów szkolenia, pracownik zobowiązany jest poinformować o tym fakcie swojego pracodawcę.
Rozwijanie kompetencji miękkich Terytorialsów
Pracownicy – Terytorialsi to bez wątpienia cenny zasób dla każdego pracodawcy. Proces szkolenia, który żołnierze realizują w WOT, jest inwestycją w rozwój ich kompetencji osobistych i zawodowych. Szkolenie realizowane jest w sytuacjach wymagających szczególnej siły charakteru, dzięki czemu Terytorialsi jako pracownicy radzą sobie świetnie z pracą w warunkach stresu. Są opanowani i szybko dostosowują się do zmieniających się okoliczności. Proces szkolenia rozwija cenione na rynku cywilnym tzw. kompetencje miękkie. Pracownicy Ci stają się lepszymi liderami i członkami zespołów. Wśród nabytych podczas szkoleń umiejętności wyróżnić można m.in. zdolności organizacyjne, umiejętność pracy w zespole oraz adekwatne ocenianie sytuacji.
Żołnierzy pełniących terytorialną służbę wojskową cechuje również odpowiedzialności oraz zdyscyplinowanie.
Kursy dla Teryorialsa. Nowe możliwości – podwójne korzyści.
Terytorialsi wnoszą do służby wojskowej cenne doświadczenie i zdolności zdobyte w pracy zawodowej, którą wykonują na co dzień. Zarządzanie kompetencjami i potencjałem jest kluczowe dla osiągnięcia jak najlepszych efektów w procesie kształtowania żołnierzy. Nadrzędnym zasobem w WOT są ludzie, ich pasje, zaangażowanie i energia, dlatego proces szkolenia Terytorialsów jest jednocześnie inwestycją w wyposażanie ich w kompetencje, które będą mogli z powodzeniem wykorzystywać w swojej pracy zawodowej, stając się jeszcze lepszymi pracownikami. WOT nie nastawiają się jedynie na rozwój kompetencji miękkich.
Terytorialsi podczas szkolenia mają możliwość uczestniczenia w profesjonalnych kursach i szkoleniach, które mogą później wykorzystać w zawodowej pracy. Formacja nastawiona jest na rozwój i odpowiednie wykorzystanie „umiejętności podwójnego zastosowania”, które służą pracodawcy, wojsku oraz społeczności lokalnej.
Przykładem grupy zawodowej, do której WOT skierowało swoją szczególnie rozbudowaną ofertę jest personel medyczny, w tym pielęgniarki. Z jednej strony pielęgniarki wnoszą do służby swoje cenne umiejętności i doświadczenie, z drugiej zaś Formacja inwestuje w ich rozwój poprzez ofertę kursów i szkoleń skierowanych bezpośrednio do nich. Kolejną grupą zawodową, do której skierowana będzie szeroka oferta WOT są eksperci z dziedziny cyberbezpieczeństwa.
Świadczenia pieniężne na rzecz pracodawcy.
Po szkoleniu pozostają umiejętności i wiedza nabyte przez Terytorialsów, jednak wiadomym jest, że w związku z nieobecnością pracownika, pracodawca narażony jest na koszty. Pracodawcy przysługuje rekompensata za wydatki poniesione z tytułu zatrudnienia nowego pracownika na zastępstwo Terytorialsa. Wydatki te obejmują m.in. przeszkolenie zastępującego pracownika, opłaty wynikające z badań oraz zapewnienie koniecznych ubezpieczeń. Dodatkowo pracodawca może ubiegać się również o zwrot kosztów odprawy wypłacanej jednorazowo Terytorialsowi będącemu żołnierzem rezerwy w momencie powołania do pełnienia służby.
W WOT budowane są partnerskie relacje z pracodawcami, dlatego też koszyk korzyści finansowych i pozafinansowych dla pracodawców, którzy zatrudniają Terytorialsów będzie się rozszerzał. Przed Formacją jest jeszcze szereg wyzwań, szczególnie w sferze legislacyjnej. WOT zależy na wypracowaniu systemu motywacji dla pracodawców zatrudniających Terytorialsów. Z drugiej strony w krajach takich jak Stany Zjednoczone czy Wielka Brytania, gdzie od lat funkcjonują formacje podobne do WOT, wspieranie wysiłku obronnego przez biznes jest normą, a przedsiębiorcy są z takiej aktywności dumni. WOT chce dążyć do tego by w Polsce było podobnie.
By wypracować najkorzystniejsze rozwiązania potrzebna jest jednak stała wymiana doświadczeń z pracodawcami. W związku z tym, w przypadku jakichkolwiek sugestii i propozycji rozwiązań pracodawcy mogą je przesyłać na adresdwot.sekretariat@mon.gov.pl
Więcej informacji można znaleźć na stronie terytorialsi.mil.pl
Aneta SZCZEPANIAK
5. Mazowiecka Brygada Obrony Terytorialnej