W ostatnich dniach w całej Polsce odbywały się uroczystości pamięci o pomordowanych polskich oficerach – Ofiarach Zbrodni Katyńskiej. W tym roku obchodzimy 83 rocznicę tych tragicznych wydarzeń w dziejach naszej Ojczyzny. W Ciechanowie uroczystości zostały zaplanowane na sobotę – 15 kwietnia 2023 r.
Pod Krzyżem Katyńskim w Ciechanowie spotkali się przedstawiciele władz państwowych: parlamentarzyści, służby mundurowe, władze Powiatu Ciechanowskiego, radni, stowarzyszenia, uczniowie i rodziny poległych polskich żołnierzy którzy oddali pamięć polskim żołnierzom pomordowanym na Wschodzie przez Sowietów.
Poseł na Sejm RP Anna Cicholska i wnuki Michała Bojanowskiego – Posła na Sejm Ustawodawczy w latach 1919–1922 i senator I kadencji 1922–1927 (uzyskał mandat wyborczy z terenu Ziemi Ciechanowskiej)
Dzieci Szymona Bojanowskiego: Michał (ur. 1935 r.) i Ewa (ur. 1937 r.) oraz seniorka rodu Bojanowskich (dziecko brata Szymona Bojanowskiego).
Jedną z takich rodzin, która brała udział w uroczystościach była rodzina Bojanowskich a dokładnie wnuki Michała Bojanowskiego – Posła na Sejm Ustawodawczy w latach 1919–1922 i senator I kadencji 1922–1927, który uzyskał mandat wyborczy z terenu Ziemi Ciechanowskiej. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Lekowie, Gmina Regimin.
Michał Bojanowski – miał syna Szymona który przyszedł na świat 16.10.1902 r. w miejscowości Klice – Gmina Regimin. Ukończył Szkołę Handlową w Mławie a następnie Liceum im. Czackiego w Warszawie. Absolwent Wydziału Chemii Politechniki Warszawskiej, który ukończył 26.06.1930 r. W następnym roku poślubił Krystynę z Rudowskich. Małżonkowie wyjechali na Śląsk i tutaj Szymon Bojanowski rozpoczął pracę w Zakładach Koksowni Ożegów. Szymon i Jadwiga doczekali się dwójki dzieci: Michała (ur. 1935) i Ewy (ur. 1937) – rodzeństwo wyżej na zdjęciu.
W 1929 r. Szymon Bojanowski ukończył kurs w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Śremie. Przydział wojskowy otrzymał do 73 Pułku Piechoty w Katowicach. W jego szeregach brał udział w zajęciu Śląska Zaolziańskiego (X 1938 r.). Jako porucznik rezerwy wyruszył wraz z pułkiem do walki z Niemcami. Walczył w bitwie granicznej na Śląsku, Kielecczyźnie aż po Lubelszczyznę gdzie pod Tomaszowem Lubelskim oddział został rozbity.
Tuż przed 1 września 1939 r. bojąc się o los swojej rodziny zdążył wywieźć ją do majątku siostry Jadwigi w Mzurowie koło Częstochowy. Szczęśliwy traf sprawił, że w trakcie wycofywania się na Wschód pod Chełmem 15 września 1939 r. po raz ostatni spotkał się z żoną i dziećmi, którzy z rodziną uciekli za Bug. Później ślad po Szymonie Bojanowskim zniknął.
Pierwsza informacja dotarła do żony 29.11.1939 r. Bojanowski został ujęty przez Sowietów i osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku. Ostatnia kartka pocztowa z Kozielska wysłana przez Szymona dotarła 14 lutego 1940 r. Porucznik Bojanowski widnieje na liście wywozowej NKWD z Kozielska sporządzonej 9 kwietnia 1940 r. pod numerem 62. Tego dnia wywieziony został do Lasu katyńskiego i zamordowany strzałem w tył głowy.
Kolejny członek rodziny Bojanowskich zamordowany na Wschodzie to Stanisław Bojanowski – urodzony 6 stycznia 1912 r. w Łodzi, syn Marcina i Wiktorii z Chmielewskich. W Policji od 1937 r. jako kandydat kontraktowy na szeregowego. Ukończył Szkołę Fachową dla Szeregowych Policji Państwowej w Mostach Wielkich (pow. żółkiewski). Tuż po szkole skierowany do służby na terenie województwa warszawskiego i w chwili wybuchu II Wojny Światowej pełnił obowiązki posterunkowego na Posterunku PP w Krasnem.
W trakcie ewakuacji na wschód, wraz z cała obsadą posterunku został ujęty przez Sowietów i zamknięty w obozie jenieckim w Ostaszkowie. Znalazł się na liście wywozowej pod numerem 3077 i został zamordowany w Kalininie (Twer). Pogrzebany w masowej mogile polskich jeńców w Miednoje.
Warto wspomnieć, że dzieciom z rodziny Bojanowskich (wyżej na zdjęciu) udało się odwiedzić mogiły pomordowanych polskich żołnierzy na Wschodzie między innymi w Katyniu a córka Szymona Bojanowskiego – p. Ewa pięć razy odwiedziły mogiły i cmentarz w Katyniu. Rodzina Bojanowskich jest bardzo blisko spokrewniona z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej – Ignacym Mościckim (4 czerwca 1926 – 30 września 1939).
Po złożeniu kwiatów przed Krzyżem Katyńskim pod Farską Górą dalsza część uroczystości odbywała się w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Ciechanowie gdzie została przygotowana wystawa obrazów wraz z życiorysem pomordowanych polskich żołnierzy pochodzących z terenu dawnego Powiatu Ciechanowskiego.
Wszystkich gości zgromadzonych w bibliotece przywitał duet muzyczny Julia Kajzer (skrzypce) i Zbigniew Dębowski (klawisze) którzy wykonali utwory: „Dziwny Sen” oraz utwór „Zostanie pamięć” – który jest modlitwą poświęcona poległym żołnierzom. Utwory zostały skomponowane przez Zbigniewa Dębowskiego specjalnie na dzisiejszą uroczystość.
W dalszej części pracownicy biblioteki czytali ostatnie zapisane wspomnienia żołnierzy przed śmiercią które przetrwały do dnia dzisiejszego… Podczas części historyczno – literackiej zabierali głos członkowie żyjących rodzin, których bliscy stracili życie na Wschodzie i wspominali te dramatyczne czasy…
Uroczystości zorganizowano pod Honorowym Patronatem Starosty Powiatu Ciechanowskiego – Jana Andrzeja Kaluszkiewicza.
Zdjęcia z uroczystości – 15.04.2023 r.
Zdjęcia: Ciech24.pl
Źródło: życiorys żołnierzy – Powiatowa Biblioteka Publiczna w Ciechanowie (wystawa), wywiady z rodziną Bojanowskich.