Dzisiaj 14 kwietnia 2020r. już po raz drugi obchodzimy Święto Chrztu Polski. Święto zostało ustanowione przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej w dniu 22.02.2019r. Święto to przypomina o początkach Państwa Polskiego i rozpoczętej w 966 r. chrystianizacji ziem Polski. Z powodu pandemii Koronawirus COVID-19 obchody w całym kraju są bardzo symboliczne.
1054 lata temu Mieszko I przyjął Chrzest. Polska archeolog prof. nauk humanistycznych Hanna Maria Kóčka-Krenz twierdzi, że: „Data roczna jest w pewnej mierze datą wykoncypowaną ale ponieważ potwierdzona jest w dwóch źródłach w związku z czym przyjęto, że był to 966r.”
Cały czas liczne grono archeologów próbuje precyzyjnie ustalić ścisłe miejsce Chrztu. Pod uwagę biorą głównie miejsca: Gniezno, Poznański Ostrów Tumski i Ostrów Lednicki. Natomiast wiadome i pewne jest jego znaczenie. Akt ten rozpoczął chrystianizację Ziem Polskich.
Chrzest Polski była to pierwsza najważniejsza data w historii naszej Ojczyzny, ponieważ był to początek naszej wiary. Wspólna religia stała się fundamentem społeczeństwa, pozwoliła zintegrować państwo, rozwinęła się kultura, sztuka i nauka.
Z punktu widzenia naszej państwowości przyjęcie Chrztu możemy tłumaczyć jako krok polityczny, który miał zabezpieczyć Polskę przed Wieletami i przed buntownikiem cesarskim Wichmanem, który wspierał Wieletów. Warto wspomnieć, że było to plemię Słomian Połackich z którymi Mieszko I rywalizował o Pomorze Zachodnie. Zatem, można odważnie wyrazić przekonanie, że Chrzest Polski na trwałe zmienił dzieje naszego narodu.
Początki chrystianizacji w naszym regionie.
Jak dowiadujemy się z książki „Ciechanów szkic z dziejów parafii” księdza Michała Mariana Grzybowskiego początki chrystianizacji na Mazowszu znane były już pod koniec X wieku.
Święty Wojciech na 30 lat przed swoją męczeńską śmiercią głosił Ewangelię w Ciechanowie. „In Monte Zwarozicko” co według interpretacji profesora Aleksandra Gieysztora trzeba rozumieć na górze Swarożyca, czyli w miejscu niegdyś pogańskiego kultu na dzisiejszej Górze Farskiej.
Liczne kościoły grodowe na Północnym Mazowszu zbudowane pod wezwaniem Św. Wojciecha pozwalają przyjąć hipotezę że w drodze do Prus na pograniczu Prusko – Mazowieckim prowadził on Ewangelizację. Poczynając od Płocka był to szlak lądowy wiodący przez Zagrobę, Raciąż, Ciechanów, Stupsk, Szreńsk, Rypin, Steklin, Złotoryje.
Wezwanie Św. Wojciecha miał pierwotny kościół zbudowany w Ciechanowie. Potem przy budowie kolejnych świątyń wezwanie to zaginęło. Być może budowlą tą była preromańska kamienna rotunda na fragmenty której natrafiono w 1921r. podczas wykopów pod budowę nowej zakrystii przy obecnej Farze, znajdując tam monety z czasów Bolesława Chrobrego.
Obraz Świętego Wojciecha – autor Zbigniew Kotyłło
Ten pierwszy romański kościół miał zbudować na miejscu, gdzie głosił nauki Św. Wojciech, jego towarzysz wyprawy Pruskiej kapłan Benedykt pozostawiony przez biskupa Wojciecha w Ciechanowie do prowadzenia dalszej ewangelizacji. O istnieniu tej preromańskiej świątyni wspominał dokument księcia mazowieckiego Bolesława II z 1295r. potwierdzający uposażenie kościoła parafialnego pod wezwaniem Św. Piotra w Ciechanowie i na Mazowszu jego praca z kościołami grodowymi pod wezwaniem Św. Wojciecha w Nasielsku, Czerwińsku i Serocku.
Najstarsze parafie w naszym powiecie to: Ciechanów, Grudusk, Pałuki, Sońsk. Dziś można powiedzieć, że parafia istniała w XII wieku a najstarszym kościołem Ciechanowa, jeszcze kościołem grodowym była drewniana świątynia zbudowana pod wezwaniem Św. Piotra. Wymieniają ją wizytacje parafialne z 1598r. oraz 1678r. zaznaczając że był to kościół że był to kościół parafialny zanim wybudowaną dzisiejszą Farę – kościół Św. Józefa w Ciechanowie.
Pierwsza źródłowa wzmianka o parafii ciechanowskiej pochodzi z 1385r. Nie wiemy jakie koleje przechodziły poszczególne budowle sakralne na terenie parafii, wiadomo jednak że w 1476r. pożar strawił miejscowy kościół i trzeba było wznosić nowy. Pożary były przyczyną zniszczenia dokumentacji erekcji, gdyż wizyta z 1817r. zanotowała że erekcji nie ma, bowiem spaliła się podczas pożaru miasta i zamku gdzie była w zamku złożona.
Ten sam protokół wizyty z 1817r. stwierdzał: w miejsce tej erekcji znajduje się „Privilegium dotations ecclesiae parochialis Ciechanoviensis” przez Księcia Janusza II Mazowieckiego za wniesieniem próśb do tegoż przez księdza Stanisława de Lipie, plebana ciechanowskiego utwierdzające wszystkie prawa kościoła, grunta i to wszystko cokolwiek erekcja niegdyś sobie zawierała przed jej spaleniem.
Epidemia choroby Koronawirus COVID-19 również zapisuje się w dziejach Polski i naszym regionie, która uniemożliwia mieszkańcom brać udział w liturgiach niedzielnych i Świąt Wielkanocnych oraz obchodach święta Chrztu Polski.
Ciech24.pl
Źródło:
- „Ciechanów szkic z dziejów parafii” – Ks. Michał Marian Grzybowski
- Materiały i źródła historyczne dostępne w Internecie
- Obraz Św. Wojciecha autor – Zbigniew Kotyłło