12 września 2022 roku w sali widowiskowej Powiatowego Centrum Kultury i Sztuki odbył się I Powiatowy Kongres Samorządów Uczniowskich (zdjęcia poniżej). Kinowa sala zapełniła się szczelnie młodymi ludźmi, przedstawicielami szkół ponadpodstawowych z obszaru Powiatu Ciechanowskiego. Na obrady przybyło kilkuset uczniów tych szkół. Gośćmi Kongresu byli Joanna Potocka-Rak – Starosta Ciechanowski, Sekretarz Powiatu, Dyrektor PCKiSz – współorganizatora spotkania, oraz dyrektorzy i nauczyciele szkół powiatowych.
Kongres rozpoczęła Dyrektor Powiatowego Centrum Usług Wspólnych – Aneta Głuszniewska, natomiast prelegentami było młodsze pokolenie powiatowych urzędników Kaja Szymańska i Dawid Łukaszewski, będący opiekunami powstającej Młodzieżowej Rady Powiatu Ciechanowskiego. Prelegenci przygotowali imponującą prezentację multimedialną, ze slajdami wyświetlanymi na ogromnym kinowym ekranie, za plecami prelegentów.
Tematem przewodnim spotkania były zagadnienia związane z powołaniem Młodzieżowej Rady Powiatu Ciechanowskiego, a w szczególności przedstawienie zadań, którymi będzie się zajmowała rada, przybliżenie kalendarza wyborczego do rady, jak i zasad organizacji wyborów w poszczególnych szkołach. Zebrani zajęli się też kwestiami bardziej ogólnymi, jak znaczenie zaangażowania młodzieży szkolnej w różne obszary życia samorządowego oraz znaczenie głosu młodego pokolenia w procesie podejmowania decyzji dotyczących rozwoju powiatu.
Powołanie Młodzieżowej Rady Powiatu jest pokłosiem podjętej jeszcze przed wakacjami uchwały Rady Powiatu Ciechanowskiego o jej powołaniu i nadaniu jej statutu.
Podczas prezentacji prelegenci wyjaśnili zebranym czym będzie zajmowała się Młodzieżowa Rada, a mianowicie będzie reprezentowała młodzież i jej głos, uwrażliwiała samorząd na potrzeby młodych mieszkańców, jak i będzie miała rolę opiniodawczą w zakresie działań samorządu w kwestiach dotyczących ludzi młodych.
Przedstawiono też obowiązki Rady i przyszłych radnych, takie jak reprezentowanie młodzieży w organizowanych przedsięwzięciach i pilnowanie praw i interesów młodzieży. Przybliżono też strukturę rady – jej prezydium, role przewodniczącego, wiceprzewodniczących i sekretarza.
Rada będzie miała cztery komisje programowe. W każdej zasiadało będzie nie mniej niż pięciu radnych. Będą to: Komisja Edukacji i Bezpieczeństwa w Sieci, Komisja Sportu i Ochrony Zdrowia, Komisja Kultywowania Historii, Kultury i Promocji Powiatu oraz Komisja Ekologii i Ochrony Środowiska. Pokrótce przedstawiono zakres działania poszczególnych komisji.
Następnie przedstawiono liczbę mandatów przysługujących każdej ze szkół. Liczba mandatów zależy od liczby uczniów w danej szkoły – od 1 do 4 mandatów dla każdej ze szkół. Po przybliżeniu spraw organizacyjnych, prelegenci przedstawili kilka dobrych praktyk z samorządów, gdzie młodzieżowe rady miasta już funkcjonują. Omówiono też zasady działania mLegitymacji szkolnej.
Kolejnym punktem obrad było omówienie ordynacji wyborczej do Młodzieżowej Rady Powiatu Ciechanowskiego. Okazała się ona zaskakująco poważna i zbliżona do ordynacji wyborczej do „dorosłych” wyborów.
Wybory do rady będą: powszechne, równe, bezpośrednie i tajne. Okręgi wyborcze będą stanowiły poszczególne szkoły. Nad prawidłowością wyborów czuwać będzie Powiatowa Komisja Wyborcza i Okręgowe Komisje Wyborcze. Następnie omówiono różnice pomiędzy biernym i czynnym prawem wyborczym, zasady zgłaszania kandydatów do rady, prowadzenia kampanii wyborczej, ciszy wyborczej, zasady samego głosowania, opis kart wyborczych, kwestię ważności głosów.
Wybory do Młodzieżowej Rady Powiatu Ciechanowskiego odbędą się 27 września 2022 roku.
Następnie zgromadzeni wybrali logo Młodzieżowej Rady. Po wybraniu logo przyszłej rady głos zabrała Starosta Powiatu Ciechanowskiego, Joanna Potocka-Rak. Podkreśliła ona, że czasami poglądy młodszych i starszych na różne tematy różnią się, co widać było już przy głosowaniu na logo. Młodzi wybrali większością głosów logo, na które starsi wcale nie głosowali.
Starosta podkreśliła, że głos młodych ludzi jest dla samorządu powiatowego bardzo ważny i to nie tylko w sprawach dotyczących jedynie młodych ludzi, ale i w innych, dotyczących ogółu społeczeństwa.
Zachęcała młodych do aktywności i inicjatywy, przedstawiania swoich pomysłów bez obaw, nawet tych wydających się dziwnymi i „odjechanymi”. Ważne jest też wzajemne poszanowanie – słuchanie siebie nawzajem i uczenie się od siebie, wymiana doświadczeń. Rada ma być też polem do nauki demokracji, funkcjonowania w grupie, umiejętności współpracy i słuchania innych oraz przygotowania się do aktywności już w dorosłym życiu społecznym.
Starosta podkreśliła szacunek do współpracy międzypokoleniowej – osób dorosłych, młodzieży i seniorów. Mówiła też, że obecne pokolenia starsze, też kiedyś były młode, zbuntowane i podobne do obecnego młodego pokolenia, choć inne miały środki wyrazu tego buntu, jak choćby gatunki muzyczne – kiedyś był rock i punk, teraz jest rap. Fakt ten może ułatwić współpracę pomiędzy pokoleniami. Na koniec stwierdziła, że to, jak powiat będzie wyglądał za 20 czy 30 lat będzie zależało już tylko od obecnego młodego pokolenia.
Głos zabrała też dyrektor PCKiSz Anna Smolińska. Stwierdziła ona, że korzystanie z oferty placówki przez młodzież nie wygląda najlepiej. Przedstawiła zatem szczegółową ofertę placówki dla osób młodych. Zachęciła też do przedstawiania własnych pomysłów na wzbogacenie obecnej oferty centrum. Na koniec omówiono zasady wyborów na Nauczyciela Roku.
Ogólnie z widowiskowej PCKiSz powiało młodością i nowymi inicjatywami. Na razie jeszcze główne skrzypce grali starsi, lecz już wkrótce, kiedy Młodzieżowa Rada będzie wybrana, przejmie część inicjatywy w swoje ręce. Jak skuteczne i pomocne będzie to ciało, zależeć będzie od samych młodych ludzi – ich aktywności, przedsiębiorczości, kreatywności i pomysłowości.
Ważne, że starsi podeszli do tematu poważnie i zaoferowali młodszym konkretne narzędzia – rozbudowaną ordynację wyborczą, kalendarz wyborczy, okręgi i zrozumiałe, przejrzyste zasady liczby podziału mandatów, konkretne komisje rady i ciała czuwające nad prawidłowością wyborów. Młodzi radni otrzymają też młode pokolenie opiekunów, urzędników powiatowych, którzy będą służyli pomocą.
Niemniej jednak cała reszta pozostanie w rękach przyszłych radnych, ich umiejętności współpracy pomiędzy sobą oraz ze starszymi przedstawicielami samorządu powiatowego, korzystania z demokracji, ze swoich praw ale i wypełniania obowiązków.
To bardzo ciekawie zapowiadająca się inicjatywa, w której na początku ogromną rolę odgrywa starsze pokolenie, jednak w miarę upływy czasu, jeśli wszytko będzie przebiegało pomyślnie, coraz więcej inicjatywy będzie sukcesywnie przechodziło w ręce młodych, co powinno przygotować ich do pracy społecznej już w dorosłym życiu.
Dariusz Węcławski
I Powiatowy Kongres Samorządów Uczniowskich