Tomasz Klonowski – ziemianin z Sokołówka w 170. rocznicę urodzin.

Stowarzyszenie Sokołówek im. T. Klonowskiego we współpracy z Towarzystwem Miłośników Ziemi Ciechanowskiej oraz Wójtem Gminy Ciechanów w sobotę 7 marca br w miejscowości Kownaty Żędowe, dokonano odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej Tomaszowi Klonowskiemu, w 170 rocznicę jego urodzin.

Tablicę umieszczono na budynku świetlicy wiejskiej w Kownatach Żędowych. Tablicę ufundował wielki społecznik Ziemi Ciechanowskiej Bernard Grzankowski z Ciechanowa, poświęcił ks. Kan.Jan Jóźwiak, w obecności senatora Ziemi Ciechanowskiej Jana Marii Jackowskiego, przedstawicieli samorządu gminnego, ludowców, organizacji pozarządowych oraz mieszkańców Ziemi Ciechanowskiej.

Tomasz Klonowski urodził się 7 marca 1850 roku w rodzinnym majątku w Kownatach Wojnowych. W wieku 24 lat nabył podupadły 235 hektarowy majątek Sokołówko na licytacji w Płocku za sumę 66.000 rubli w srebrze.

Dostrzegając nędzę i ciemnotę chłopów na wsi pod rządami zaborcy, uważał- zgodnie z duchem pozytywistów- że obowiązkiem Polaków którzy byli silniejsi intelektualnie i ekonomicznie, jest przyczynić się do poprawy losu ludzi wsi.

Zmiany na lepsze na wsi upatrywał w oświacie rolniczej. I na ten cel, na utworzenie w jego majątku w Sokołówku bezpłatnej, polskiej szkoły, dla chłopskich synów przeznaczył testamentem w roku 1899, cały dorobek swego krótkiego życia. Majątek ziemski na cele związane z oświatą rolniczą, a 6000 rubli rozdzielił pomiędzy służbę folwarczną.

W dowód wdzięczności trumnę jego niesiono na ramionach z Sokołówka na cmentarz parafialny w Ciechanowie. Na jego grobowcu, do dziś istnieje epitafium: cześć pamięci zacnego człowieka i przyjaciela ludu. Kuratorem zapisu testamentowego został ustanowiony dr Franciszek Rajkowski z Ciechanowa, czołowy pozytywista Ziemi Ciechanowskiej przełomu XIX/XX w.

Uzyskanie zezwolenia u władz carskich na otwarcie szkoły, zdobycie funduszy, opracowanie programów nauczania etc, przysparzało doktorowi wiele trosk problemów. Wspierała go cała rodzina i światli obywatele Ziemi Ciechanowskiej.

Szkoła istniejąca od 1909 r do I wojny tylko męska, nie tylko nauczała zawodu rolnika, ale była przede wszystkim kuźnią patriotyzmu, gdzie rozbudzano świadomość narodową a w okresie międzywojennym służyła kształceniu kadry pedagogicznej dla powstających w całej Polsce państwowych szkół rolniczych: po dwie w każdym powiecie, jednej męskiej, a drugiej żeńskiej, istniała do wybuchu II wojny światowej, kiedy to Sokołówek zajęli Niemcy, przekształcając tereny majątku w lotnisko.

Opuszczając Sokołówek po przegranej wojnie zniszczyli doszczętnie wszystko. Szkoły nigdy nie odbudowano. Wkrótce na tych gruntach powstała Rolnicza Sp-lnia Produkcyjna i wiadomo co to oznaczało. I tak idea T. Klonowskiego została zaprzepaszczona.

W testamencie zapisane zostało: aby ta szkoła istniała po wsze czasy. Chciał służyć swojej Ojczyźnie w tych trudnych dla niej czasach, w jak najlepszy sposób, jaki był wtedy możliwy. Bardzo naraził się rodzinie. Nikt nie lubi gdy zabiera mu się majątek. Do niedawna nikt już o Klonowskim nie pamiętał, nikt nie zapalił przysłowiowego kaganka na jego grobie.

Od kilku lat Stowarzyszenie ”Sokołówek” im. T. Klonowskiego zabiega o przywrócenie pamięci nie tylko o Tomaszu Klonowskim, lecz o całej rzeszy ludzi skupionych wokół dra Rajkowskiego przy tworzeniu i prowadzeniu tej placówki oświatowej w Sokołówku, wykorzystując m.in. te okoliczności którym dzisiaj jest ta uroczystość poświęcona.