W sobotę 10 sierpnia 2024 r. w Ciechanowie odbyły się uroczystości upamiętniające 110. rocznicę wymarszu I Kompanii Kadrowej z Krakowskich Oleandrów do Królestwa Polskiego. Wydarzenie zorganizowane zostało przez Związek Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej Towarzystwo Pamięci Józefa Piłsudskiego Okręg Ciechanów.
W wydarzeniu wzięli udział między innymi: Olga Zmudczyńska-Pabich – drugi zastępca Prezydenta Miasta Ciechanów i Michał Jeziółkowski – Przewodniczący Rady Miasta Ciechanów oraz Radni Miasta Ciechanów, Robert Morawski – Wicestarosta Powiatu Ciechanowskiego, Mariola Kołakowska – Wójt Gminy Regimin oraz samorządowcy, parlamentarzyści ziemi ciechanowskiej, kombatanci, rezerwiści Wojska Polskiego, stowarzyszenia i organizacje, przedstawiciele służb mundurowych, szkół, poczty sztandarowe, lokalne media.
Uroczystość rozpoczęła się od złożenia kwiatów pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego przez członków ZPRP Ciechanów. Kolejnym punktem obchodów była msza święta w Kościele św. Tekli w Ciechanowie, w intencji Marszałka Józefa Piłsudskiego i Jego Legionistów odprawiona przez ks. kan. mgr Jana Jóźwiaka – kapelana ciechanowskich Piłsudczyków, dziekana dekanatu ciechanowskiego zachodniego, proboszcza parafii p.w. Matki Bożej Fatimskiej w Ciechanowie.
Następnie uczestnicy przemaszerowali ulicami 3-go Maja oraz Grodzką pod pomnik gen. Ludwika Kmicic-Skrzyńskiego, gdzie odbyła się dalsza cześć uroczystości. Rozpoczęła się ona od przywitania przybyłych gości, dźwięków symbolicznego dzwonu oraz przypomnienia wydarzeń z 6 sierpnia 1914 roku:
Uroczystość rozpoczęła się od złożenia kwiatów pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego przez członków ZPRP Ciechanów. Kolejnym punktem obchodów była msza święta w Kościele św. Tekli w Ciechanowie, w intencji Marszałka Józefa Piłsudskiego i Jego Legionistów odprawiona przez ks. kan. mgr Jana Jóźwiaka – kapelana ciechanowskich Piłsudczyków, dziekana dekanatu ciechanowskiego zachodniego, proboszcza parafii p.w. Matki Bożej Fatimskiej w Ciechanowie.
Następnie uczestnicy przemaszerowali ulicami 3-go Maja oraz Grodzką pod pomnik gen. Ludwika Kmicic-Skrzyńskiego, gdzie odbyła się dalsza cześć uroczystości. Rozpoczęła się ona od przywitania przybyłych gości, dźwięków symbolicznego dzwonu oraz przypomnienia wydarzeń z 6 sierpnia 1914 roku:
„Bez 6 sierpnia 1914 roku, nie byłoby 11 listopada 1918 roku, kiedy to Polska po 123 latach niewoli odzyskała niepodległość. W nocy z 2 na 3 sierpnia, gdy pogasły już ogniska strzeleckie na Oleandrach, w stronę granicy z Rosją wyruszył siedmioosobowy patrol dowodzony przez Władysława „Belinę” Prażmowskiego.
Szli pieszo z rozkazem dokonania rozpoznania w pasie przygranicznym. Zadanie było niebezpieczne, dotarli ponad 50 km w głąb zaboru rosyjskiego. Na miarę bohaterów sienkiewiczowskich powieści, które kształtowały tamto pokolenie, wybierali sobie pseudonimy odnoszące się do bohaterów trylogii. Jeden z siódemki – Ludwik Skrzyński, wyruszył na zwiad obrawszy sobie pseudonim „Kmicic”.
W pierwszych dniach po odzyskaniu niepodległości żołnierski los związał Ludwika Kmicic-Skrzyńskiego – późniejszego generała z naszym miastem. Został on dowódcą 11 Pułku Ułanów Legionowych stacjonującego w okresie międzywojennym w Ciechanowie. Był jednym z najbardziej zasłużonych legionistów, a następnie żołnierzy i dowódców II Rzeczypospolitej. Dowodził pułkiem, który pięknie i trwale zapisał w historii Ciechanowa.
Siódemka powróciła szczęśliwie do Krakowa 4 sierpnia. Chyba nikt nie spodziewał się, że patrol „Beliny” otworzył nową kartę w dziejach polskiej kawalerii i za 6 lat kawaleria ta, licząc na razie tylko siedmiu ułanów, rozgromi wielką armię konną Budionnego w bitwie pod Komarowem.
Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granicę rosyjskiego zaboru jako czołowa kolumna Wojska Polskiego idącego walczyć za oswobodzenie Ojczyzny – tych słów komendanta Piłsudskiego wysłuchało ze wzruszeniem blisko 160 strzelców zebranych na zbiórce w Oleandrach późnym popołudniem 3 sierpnia 1914 roku.
I Kompania Kadrowa – nazywana popularnie „Kadrówką” sformowana została z wyróżniających się członków Związku Strzeleckiego i polskich drużyn strzeleckich. 6 sierpnia 1914 roku na krótko przed świtem, I Kompania Kadrowa wyruszyła z Krakowskich Oleandrów w kierunku granicy Królestwa Polskiego.
Na jej czele stał wyznaczony przez Piłsudskiego porucznik Tadeusz Kasprzycki – oficer Związku Strzeleckiego. I Kompania idąc przez Miechów i Jędrzejów, 12 sierpnia wkroczyła do Kielc. Żołnierze jej przyjmowani byli jednak przez mieszkańców Królestwa bardzo chłodno. 12 sierpnia Polacy zajęli Kielce, tocząc z Rosjanami uprzednio zacięte walki.
Niestety następnego dnia, wobec przewagi wroga, zostali zmuszeni do opuszczenia miasta. Po bezskutecznej próbie przebicia się do Warszawy w celu wywołania powstania, I Kadrowa powróciła do Krakowa stając się zalążkiem Legionów Polskich.”
Przytoczono również słowa Generała Związku Stanisława Śliwy – Prezesa Zarządu Krajowego Związku Piłsudczyków RP:
„Józef Piłsudski od samego początku mówił, że Polska musi sobie wyrąbać wolność na polu bitwy, nie na salonach i tej idei ciągle się trzymał. Wprawdzie wymarsz z Krakowa nie był wydarzeniem na miarę wielkich działań bojowych, ale był namiastką wolnej i umiłowanej Ojczyzny.
Wolność przyszła przecież dopiero w 1918 roku, a 3 lata później Marszałek przybył na Jasną Górę i powiedział: Będę dumny z Polski, będę dumny ze swoich żołnierzy, wreszcie będę dumny z samego siebie gdy będę mógł dać tej nieszczęsnej ziemi najcenniejszy Dar Boży – dar swobody.”
Krzysztof Bieńkowski – Senator Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji
W dalszej części uroczystości głos zabrał Senator RP Krzysztof Bieńkowski, który rozpoczął przemówienie słowami: „Nie ma Strzelców, czy Drużyniaków – wszyscy jesteśmy spod znaku Orła Białego. Te słowa Józefa Piłsudskiego z 6 sierpnia 1914 roku, niech nam towarzyszą dzisiaj i zawsze.”
Następnie podziękował ciechanowskim piłsudczykom za zaproszenie oraz zorganizowanie obchodów rocznicy. Podkreślał również jak ważna dla wszystkich bez względu na przynależność polityczną jest niepodległość.”
Krzysztof Bieńkowski – Senator Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji
Adam Krzemiński – poseł na Sejm X kadencji
Przemawiał również Poseł na Sejm RP Adam Krzemiński, który podziękował za zaproszenie na kolejne już obchody tej ważnej rocznicy:
„Nie do końca było to wydarzenie, które miało wpływ na losy militarne, ale było ogromnym wydarzeniem ze względu na fakt, że właśnie ci żołnierze, również nasz bohater Ludwik Kmicic-Skrzyński – oni nadali tego ducha, który potem spowodował, że powstały Legiony, a one walcząc dały Polsce niepodległość.”
Zgodził się również z senatorem Bieńkowskim, że o niepodległość musimy dbać i pamiętać, że nie dostaliśmy jej raz na zawsze. Na zakończenie serdecznie podziękował Prezesowi Związku Piłsudczyków Okręg Ciechanów – Bolesławowi Ozdarskiemu za przywracanie pamięci w naszej małej ojczyźnie.
Adam Krzemiński – Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji
Stanisław Bronowski – Radny Miasta Ciechanów
„Jesteśmy tutaj dziś wszyscy, aby upamiętnić 110. rocznicę wymarszu I Kadrowej do Królestwa Polskiego. Jest to nie tylko karta historii naszego Narodu, ale przede wszystkim wzór, wzór ducha wolności, tego czym jest wspólnota, determinacja dążenia do wolności, niepodległości, jedności Narodu” – mówił radny i imieniu młodego pokolenia dziękował organizatorom uroczystości za przypominanie o naszych przodkach i ich bohaterstwie.
Marek Rutkowski i Stanisław Bronowski – Radni Miasta Ciechanów
Kolejnym punktem uroczystości było przemówienie Michała Jeziółkowskiego – Przewodniczącego Rady Miasta Ciechanów:
„Cieszę się niezmiernie, że spotykamy się dzisiaj nadal w centrum Ciechanowa na obchodach tak ważnego święta, a jesteśmy w cyklu ważnych świąt narodowych. Dziękuję Piłsudczykom za kultywowanie pamięci historycznej, za to że samorząd miasta może na was liczyć, nie tylko w dniu waszych świąt, ale również przy okazji wszystkich ważnych świąt narodowych, za to że pełnicie wartę honorową.
Pamięć historyczna dla każdej społeczności i społeczności lokalnej jest czymś niezwykle ważnym, dlatego cieszę się, że w dniu dzisiejszym usłyszeliśmy, że wybił ten dzwon – dzwon jako symbol pamięci i myślę, ze na kolejnych obchodach, wszyscy coraz liczniej będziemy pamiętać o tym, żeby ta pamięć była zachowywana” – mówił Michał Jeziółkowski.
Michał Jeziółkowski – Przewodniczący Rady Miasta Ciechanów
Olga Zmudczyńska-Pabich – Druga zastępczyni Prezydenta Miasta Ciechanów i Michał Jeziółkowski – Przewodniczący Rady Miasta Ciechanów
Anna Ewa Cicholska – Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VIII, IX, X kadencji
Odczytano również list Poseł na Sejm RP Anny Cicholskiej, członka Związku Piłsudczyków, Majora Związku, która przypomniała, że żołnierzom I Kadrowej przyświecały hasła wolności i niepodległości Polski, a Związek Piłsudczyków RP kultywuje tradycję i pamięć tamtych bohaterów:
„To konieczność. Przez wiele lat pamięć o nich i ich wodzu była skrzętnie przemilczana, zacierana i fałszowana. Dziś w wolnej Polsce Józef Piłsudski i jego żołnierze są czczeni z należnym szacunkiem i honorami” – pisze Anna Cicholska podkreślając rolę działalności Związku Piłsudczyków RP.
Bernard Grzankowski – Wiceprezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Ciechanowskiej
Następnie kwiaty i znicze pod pomnikiem gen. Ludwika Kmicic-Skrzyńskiego złożyli:
- kombatanci, rezerwiści Wojska Polskiego,
- parlamentarzyści ziemi ciechanowskiej.
- władze Powiatu Ciechanowskiego,
- władze Miasta Ciechanowa,
- przedstawiciele służb mundurowych,
- radni Rady Miasta Ciechanów Klub Prawo i Sprawiedliwość,
- przedstawiciele samorządów, instytucji i organizacji,
- stowarzyszenia i organizacje,
- szkoły,
- osoby prywatne,
- Piłsudczycy.
Oficjalną część uroczystości zakończyły dźwięki hymnu Związku Piłsudczyków „Marszu Pierwszej Brygady”, po której zaproszono uczestników do udziału w żołnierskim poczęstunku – więcej zdjęć na Facebook.com/Ciech24pl
Tekst, zdjęcia: Ciech24.pl